Theo quan niệm của người xưa mâm ngũ quả ngày Tết rất quan trọng để cả năm gặp nhiều may mắn. Đối với mỗi vùng miền khác nhau thì lại có những cách bày mâm ngũ quả khác nhau nhưng đều mang một ý nghĩa chung nhất.
Mâm ngũ quả là một biểu tượng không thể thiếu trong phong tục ngày Tết của người Việt. Trong dịp Tết Nguyên đán, mọi người thường chuẩn bị bày biện mâm ngũ quả rất công phu để dâng lên bàn thờ Tổ tiên. Nhưng cách bày trí mâm ngũ quả như thế nào cho hợp phong thủy thì đây là điều không phải ai cũng biết.
Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
Mâm ngũ quả ngày Tết bao giờ cũng có 5 loại quả có 5 màu sắc khác nhau với mong ước sẽ đạt ngũ phúc lâm môn: Phú, quý, thọ, khang, ninh. 5 màu sắc thể hiện ý nghĩa nguồn của cải năm phương đưa về kính lên tổ tiên. Trong mâm ngũ quả thường có: nải chuối màu xanh tượng trưng Đông phương, quả hồng có màu đỏ tượng trưng Nam phương, quả lê màu trắng tượng trưng Tây phương, bưởi màu vàng tượng trưng Trung phương, và một loại quả có màu sẫm khác tượng trưng Bắc phương. Năm màu sắc này cũng tượng trưng ngũ hành trong vũ trụ là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Con số 5 trong mâm ngũ quả còn thể hiện lịch sử tín ngưỡng dân tộc.
Nguyên nhân chọn ngũ quả thay vì chọn các yếu tố khác bởi người xưa quan niệm hoa quả có nhiều hạt, múi, chùm. Điều này thể hiện mong ước sang năm mới sẽ sinh sôi phát triển cả trong sản xuất lẫn cuộc đời.
Ý nghĩa các loại quả trong mâm ngũ quả ngày Tết
– Bưởi: phúc lộc, viên mãn
– Thanh long: rồng mây hội tụ
– Dưa hấu: tốt đẹp, viên mãn, trung thực
– Đu đủ: đầy đủ, thịnh vượng
– Mãng cầu: cầu chúc mọi điều như ý
– Dứa (thơm): thơm tho, đa phúc lộc
– Hồng: hồng hào, tươi tốt, tượng trưng cho sự thành đạt
– Lựu: đa phúc, đa lộc, con đàn cháu đống
– Phật thủ: bàn tay Phật che chở phù hộ cho con người
– Chuối: tượng trưng cho bàn tay ngửa, hứng lấy may mắn, bao bọc và che chở
– Dừa: viên mãn
– Xoài: tiêu xài không thiếu thốn
– Quất: sung túc, lộc lá
– Đào: sự thăng tiến, danh lợi.
Bày biện mâm ngũ quả ngày Tết luôn là một nét văn hóa đặc sắc, thể hiện lời cầu chúc cho một năm mới ấm no, hạnh phúc của người dân Việt Nam
Cách trang trí mâm ngũ quả ngày Tết của 3 miền
Miền Bắc
Với người miền Bắc, mâm ngũ quả gồm các loại như chuối, bưởi, đào, hồng, quýt. Bạn nên lựa chọn chuối xanh là đẹp nhất và đặt ở dưới cùng. Bên trên, bạn hãy bày: Hồng, quýt, đào đan xen vào nhau. Nhiều người cho rằng, rửa hoa quả trước khi bày biện sẽ giúp mâm ngũ quả của mình trở nên đẹp hơn, tuy nhiên quan điểm này hoàn toàn sai lầm. Thực tế, việc rửa trái cây sẽ làm quả sớm bị héo hoặc thối nếu có chỗ đọng nước. Vì vậy, trước khi bày hoa quả, bạn chỉ cần dùng khăn giấy ẩm lau sạch quả là được.
Miền Trung
Do chịu sự giao thoa văn hóa hai miền Bắc – Nam nên mâm ngũ quả của người miền Trung bày biện đủ chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài…
Người dân quê không quá câu nệ hình thức ý nghĩa mâm ngũ quả, chủ yếu có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên. Người miền Trung do chịu sự giao thoa văn hóa 2 miền Bắc – Nam nên mâm ngũ quả vẫn bày biện đủ: chuối, mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài… Nhìn chung mâm ngũ quả bày trên ban thờ không cần nhiều về số lượng. Tất cả chỉ cần gọn gàng và sạch sẽ, vậy là đủ.
Miền Nam
Với người miền Nam, năm loại quả thường thấy trên mâm ngũ quả gồm có: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài và sung.
Để mâm ngũ quả được đẹp, bạn hãy chọn 3 loại quả to nhất là đu đủ, dừa, xoài lên phía trước. Sau đó, bày những quả còn lại lên trên để tạo thành hình ngọn tháp. Khi chọn mua, bạn nên lựa chọn đu đủ xanh, có những đốm vàng là đẹp nhất. Trong khi đó, xoài nên có màu vàng đẹp, mãng cầu có dáng đẹp.
Tuy mỗi miền có sự khác biệt về văn hóa, song việc bày biện mâm ngũ quả ngày Tết luôn là một nét văn hóa đặc sắc, thể hiện lời cầu chúc cho một năm mới ấm no, hạnh phúc của người dân Việt Nam.
Dưới đây là bài viết hướng dẫn cách bày mâm ngũ quả sao cho đẹp, hợp phong thủy mà doisongxahoi đã chia sẻ. Hy vọng vào ngày Tết bạn sẽ có được một mâm ngũ quả đẹp.
