Bệnh quai bị đem lại không ít phiền phức cho người bệnh, làm cho bệnh nhân cảm thấy khó chịu. Vậy triệu chứng quai bị là gì và cách phòng bệnh này như thế nào để không ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.
Bệnh quai bị hay còn được gọi là bệnh viêm tuyến mang tai do virus quai bị hay viêm tuyến mang tai dịch tễ.
Bệnh quai bị là gì?
Đây là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây trực tiếp bằng đường hô hấp và dễ gây thành dịch. Ai cũng có khả năng bị mắc bệnh quai bị những người dễ bị nhiễm bệnh nhất là trẻ em từ 5 đến 15 tuổi. Bệnh này gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, nặng nhất là vô sinh.
Nghiên cứu cho thấy một trong những biến chứng nguy hiểm và để lại hậu quả nặng nề của quai bị là gây viêm teo tinh hoàn ở nam giới (chiếm tỷ lệ cao) hoặc suy buồng trứng ở nữ giới (chiếm tỷ lệ thấp). Các chuyên gia khuyến cáo người mắc bệnh quai bị cần được phát hiện và điều trị kịp thời, có chế độ kiêng hợp lý để không gây biến chứng nguy hiểm.
Triệu chứng của bệnh quai bị
Thời kỳ ủ bệnh: Thông thường sau khi tiếp xúc với người bệnh từ 6 – 9 ngày trẻ sẽ có biểu hiện của bệnh. Tuy nhiên có trường hợp kéo dài đến hai tuần.
Bệnh quai bị thường rất dễ nhận biết với triệu chứng sưng đau vùng mang tai, là do viêm sưng tuyến nước bọt vùng mang tai.
Trước khi sưng 1 – 2 ngày, một số trẻ có cảm giác đau, khó nhai. Vùng mang tai có thể bị sưng cùng lúc hai bên và xuất hiện rất nhanh, đêm hôm trước bình thường nhưng hôm sau đã sưng to cả hai bên. Hay có thể sưng một bên, sau đó vài ngày sưng sang bên kia. Bên cạnh triệu chứng sưng vùng mang tai, trẻ có thể kèm theo sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, buồn nôn, nôn ói.
Theo doisongxahoi, đa số các trường hợp thường sốt rất nhẹ và chỉ kéo dài một đến hai ngày. Triệu chứng của bệnh sẽ tự lui dần sau 5 – 7 ngày nếu không có biến chứng. Vùng mang tai sẽ giảm sưng dần, trẻ ăn uống dễ hơn và hồi phục hoàn toàn sau 7 -10 ngày.
– Sau khi tiếp xúc với virus quai bị khoảng 14-24 ngày, người bệnh có cảm giác khó chịu, ăn kém, sốt, đôi khi rét, đau họng và đau góc hàm.
– Tuyến mang tai sưng to dần trong khoảng ba ngày rồi giảm sưng dần trong khoảng một tuần. Tuyến mang tai có thể sưng một bên hay hai bên. Rồi thường lan đến má, hàm, có khi lan đến ngực gây phù trước xương ức.
– Có cảm giác đau ở nơi bị sưng nhưng da trên vùng sưng không nóng và không sung huyết, ngược với những trường hợp viêm tuyến mang tai do vi khuẩn. Lỗ ống Stenon ở niêm mạc má 2 bên sưng đỏ, có khi có giả mạc.
– Cảm giác khó thở, khó giao tiếp, khó ăn uống. Bệnh biểu hiện trong khoảng 10 ngày. Bệnh quai bị gây miễn dịch bền vững nên ít khi bị quai bị lần hai.
– Có thể có viêm tinh hoàn: phần nhiều hậu phát năm đến 10 ngày sau khi sưng tuyến mang tai, có thể tiến phát và riêng lẻ phải nghĩ đến bệnh quai bị để khỏi phải chẩn đoán sai.
-Khi bạn sốt trở lại 39 – 40 độ, trằn trọc, mê sảng. Tinh hoàn sưng to, nếu sưng cả hai bên thì sẽ gây vô sinh. Bệnh sẽ khỏi sau 10 ngày nhưng phải sau hai tháng mới biết rõ có teo hay không. Phụ nữ có thể có viêm buồng trứng.
Cách điều trị và phòng bệnh quai bị
– Cần hạ sốt, hạ thân nhiệt cho bệnh nhân bằng khăn ấm.
– Người mắc bệnh nên đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác để phòng tránh lây nhiễm. Chú ý giữ gìn vệ sinh thân thể sạch sẽ. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc uống, thuốc bôi, đắp lên vùng bị sưng để tránh bị nhiễm độc.
– Cách ly người bệnh khoảng 2 tuần từ khi phát hiện bệnh.
– Kiêng nước lạnh, kiêng gió.
– Nghỉ ngơi, hạn chế vận động (đặc biệt là khi phát hiện tinh hoàn có hiện tượng sưng đau).
– Vệ sinh răng miệng, uống nhiều nước và súc miệng bằng nước muối sinh lý hay nước súc miệng chuyên dụng. Như thế sẽ giảm tình trạng khô miệng và tránh để vi khuẩn có môi trường thuận lợi phát triển.
– Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt, dễ tiêu hóa nhưng vẫn phải đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Không ăn đồ nếp, cá mè, cá chép.
– Ăn đa dạng các loại rau xanh và quả tươi giúp bổ sung các loại vitamin, khoáng chất cần thiết cho cơ thể, tăng khả năng miễn dịch.
– Trong trường hợp sốt cao liên tục, không hạ sốt được hoặc thấy xuất hiện biến chứng cần sớm đưa đến bệnh viện.
