Trong số các bệnh ung thư hiện nay thì ung thư gan đang chiếm tỷ lệ cao nhất trên thế giới. Số người mắc bệnh ung thư gan ngày càng nhiều.
Những người mắc bệnh ung thư gan rất nhiều và số người mắc bệnh này chỉ đứng thứ 6 sau tất cả các bệnh khác, tỷ lệ tử vong của người mắc bệnh này khá cao. Vì vậy căn bệnh ung thư gan ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe khiến làn da của bạn xanh xao, vàng vọt.
1.Bệnh ung thư gan là gì?
Bệnh ung thư gan được gọi là hiện tượng ung thư tại các tế bào gan. Bệnh này sẽ được chia ra làm 2 loại gồm:
- Ung thư tế bào gan nguyên phát: Ung thư tế bào gan nguyên phát (HCC) là hiện tượng ung thư bắt đầu xảy ra từ các tế bào gan. Bệnh chiếm 80% tổng số ca mắc ung thư gan với tỉ lệ mắc ở nam cao gấp hai lần nữ và hay gặp ở người trên 50 tuổi. Nguyên nhân gây bệnh chưa được xác định chính xác nhưng xơ gan, siêu virus viêm gan được cho là những yếu tố nguy cơ gây nên ung thư gan.
- Ung thư gan di căn: Khác với ung thư tế bào gan nguyên phát, ung tư di căn gan là hiện tượng ung thư xuất phát từ tế bào của các bộ phận khác rồi lan đến gan. Tùy theo cơ quan nào di căn đến gan mà sẽ gọi tên bệnh theo đó, chẳng hạn ung thư gan do phổi di căn thì gọi là ung thư gan thứ phát do di căn từ ung thư phổi. Các bệnh ung thư có thể di căn tới gan bao gồm: ung thư phổi, ung thư vú, ung thư đường tiêu hóa.
2.Dấu hiệu mắc bệnh ung thư gan
Vàng da
Vàng da không phải là một căn bệnh, nó là một biểu hiện lâm sàng của suy giảm chức năng gan. Chức năng gan suy giảm gây ra tích tụ bilirubin trong cơ thể. Vàng da là một trong những dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư gan.
Gan nở rộng
Gan nằm ở vùng bên phải của bụng trên, kéo dài đến giữa. Gan nở to làm bạn có thể sờ thấy nó ở vị trí này. Bạn nên theo dõi để nhận được những lời khuyên từ bác sĩ vì đây là những dấu hiệu quan trọng của bệnh ung thư gan.
Nước tiểu có màu tối
Tăng bilirubin trong máu sẽ làm cho màu sắc của nước tiểu thay đổi từ màu vàng sẫm đến nâu. Nếu bạn nhận thấy có sự thay đổi màu sắc của nước tiểu, hãy đến gặp bác sĩ sớm nhất có thể.
Tụ dịch trong bụng
Tụ dịch trong bụng là một trong những triệu chứng ung thư gan giai đoạn đầu. Chướng bụng cùng với việc có thể sờ thấy được gan là một dấu hiệu sớm của bệnh ung thư gan.
Buồn nôn và nôn
Nếu bạn bị buồn nôn và nôn mửa không rõ nguyên nhân, kiểm tra xem bạn có bất kỳ triệu chứng suy giảm chức năng gan khác không. Nôn và buồn nôn thường được coi là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh ung thư gan.
Sút cân
Gan là cơ quan chính giúp cơ thể chúng ta trao đổi chất. Chức năng gan suy giảm sẽ khiến bạn bị sút cân. Sút cân được coi là một trong những triệu chứng quan trọng nhất của giai đoạn đầu tiên của ung thư gan.
Đau bụng
Gan nở rộng và suy giảm chức năng sẽ dẫn đến đau bụng. Nếu bạn bị đau bụng cùng với gan nở rộng, rất có thể bạn đã mắc bệnh về gan.
Ngứa
Ngứa có thể được coi như một triệu chứng chung. Nhưng đó cũng là một trong những dấu hiệu sớm của bệnh ung thư gan. Điều này xảy ra chủ yếu là do ảnh hưởng của sự gia tăng bilirubin trong cơ thể. Chức năng gan suy giảm sẽ dẫn đến tăng bilirubin, gây ngứa trên da.
Mệt mỏi
Nếu cảm thấy mệt mỏi kéo dài đi kèm với bất kỳ triệu chứng suy giảm chức năng gan nào khác, bạn có thể đã mắc ung thư gan.
3.Nguyên nhân gây nên bệnh ung thư gan
Xơ gan
80% bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) có biểu hiện của xơ gan, do đó các yếu tố nguy cơ của xơ gan cũng được xem là yếu tố nguy cơ của HCC.
Gan được ví như “nhà máy thải độc” lớn nhất của cơ thể, ngoài chức năng hoạt hóa vitamin, cân bằng hormon, gan còn có tác dụng xử lý hóa học đối với các chất như đường, mỡ và đạm, giúp cho các cơ quan trong cơ thể dễ dàng hấp thụ.
Bình thường, gan có màu nâu, mềm, nhẵn, khối lượng từ 1,2-1,5kg. Khi bị xơ, gan bị đổi sang màu vàng nhạt, khối lượng giảm xuống, các mô gan được thay thế bằng mô xơ, sẹo, gan cứng, bề mặt sần sùi do các cục u nổi lên.
Viêm gan do nhiễm virus viêm gan A, B, C, D, E, do rượu, do viêm tắc tĩnh mạch gan, rối loạn chuyển hóa…
Virus viêm gan B (HBV)
Nhiễm HBV làm tăng nguy cơ phát triển thành HCC 100 lần. Khoảng 80% các trường hợp mắc HCC trên thế giới và 70% ở VN là do HBV gây ra.
Mỗi năm có khoảng 0,5% những người nhiễm virus viêm gan B mạn tính sẽ phát triển thành HCC.
Tại VN, có khoảng 8 triệu người nhiễm viêm gan B mạn tính. Trong năm 2017, số người bị xơ gan là hơn 51.000 người, hơn 14.000 người ung thư tế bào gan và hơn 32.000 người tử vong.
Viêm gan B chưa có phương thức điều trị đặc hiệu nhưng đã có vắc xin chích ngừa.
Virus viêm gan C (HCV)
Virus này chiếm khoảng 30-50% các trường hợp mắc HCC ở Mỹ, và khoảng 7% các trường hợp mắc HCC ở Việt Nam.
VN có khoảng có 5 triệu người nhiễm HCV. Khoảng 30% người viêm gan C mãn tính có nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan.
4.Cách điều trị ung thư gan
-Phương pháp điều trị ung thư gan bằng phẫu thuật cắt bỏ một phần của gan: nếu khối u nhỏ và chức năng gan tốt bác sĩ có thể đề nghị cắt bỏ một phần lá gan để loại bỏ ung thư gan và một phần nhỏ các mô bao quanh nó.
-Phương pháp điều trị ung thư gan bằng phẫu thuật cấy ghép gan: Trong phẫu thuật ghép gan, lá gan bị ung thư sẽ bị cắt bỏ và thay thế bằng lá gan của một người khỏe mạnh tình nguyện hiến gan.
-Phương pháp chữa ung thư gan bằng đông lạnh tế bào ung thư: để tiêu diệt các tế bào ung thư, bác sỹ sử dụng cực lạnh, đặt một dụng cụ (cryoprobe) có chứa nitơ lỏng trực tiếp vào khối u gan và làm đóng băng các tế bào ung thư.
-Phương pháp chữa ung thư gan bằng Xạ trị : Phương pháp điều trị này sử dụng chùm năng lượng cao để thu nhỏ các khối u và tiêu diệt các tế bào ung thư.
-Phương pháp điều trị ung thư gan bằng thuốc nhắm mục tiêu: Sử dụng loại thuốc nhắm mục tiêu để can thiệp vào khả năng của khối u nhằm tạo ra các mạch máu mới và làm chậm hoặc ngăn chặn sự tiến triển của ung thư biểu mô tế bào gan.
Hiện nay có thuốc vidatox plus điều trị ung thư gan rất hiệu quả được chiết xuất từ nọc độc bọ cạp xanh.
Xem thêm thuốc Kayexalate 15g là thuốc điều trị tăng lượng kali trong máu cho người bị bệnh suy thận rất hiệu quả.
5.Bệnh ung thư gan nên kiêng ăn gì?
Thực phẩm giàu chất béo
Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu chất béo có thể khiến cho gan mệt mỏi trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Các loại thực phẩm giàu chất béo như bánh ngọt, bánh quy, bánh nướng, khoai, khoai tây chiên… bệnh nhân nên hạn chế, và chỉ tiêu thụ một lượng chất béo vừa phải.
Thực phẩm giàu protein
Trong quá trình bị ung thư gan, protein có thể không được gan xử lý đúng cách. Ăn quá nhiều protein có thể làm tích tụ các chất thải độc hại ở gan và cơ thể. Điều này làm cho gan thêm tổn thương và các triệu chứng trầm trọng thêm. Vì vậy, sẽ tốt hơn nếu bệnh nhân tiêu thụ nguồn thực phẩm protein ở mức vừa phải. Một số loại thực phẩm đặc biệt giàu protein bao gồm sữa, thịt, gia cầm, cá và trứng.
Thực phẩm chứa lượng muối cao
Ăn thực phẩm chứa hàm lượng muối cao góp phần làm trầm trọng thêm các triệu chứng của ung thư gan và tích tụ dịch trong gan của bệnh nhân. Đó là do muối làm cơ thể hấp thụ và giữ nước. Muối không chỉ bao gồm muối ăn hàng ngày, muối đóng gói và xử lý hàng hóa mà còn có trong súp đóng hộp, bánh ngọt và bánh nướng. Chính vì vậy, khi chế biến thức ăn thì nên chế biến món ăn nhạt.
6.Bệnh nhân ung thư gan nên ăn gì?
Thực phẩm ít chất béo
Các liệu pháp điều trị ung thư gan như hóa trị, xạ trị có thể gây một số tác dụng phụ khiến người bệnh có các triệu chứng như buồn nôn, tiêu hóa kém và trướng bụng. Một chế độ ăn ít chất béo có thể giúp làm giảm các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa và giúp các cơ quan như gan và thận không bị quá tải. Bởi vậy, người bệnh ung thư gan nên hạn chế ăn các loại thịt có hàm lượng chất béo cao, ăn ít mỡ động vật, thay vào đó có thể sử dụng chất béo lành mạnh có nguồn gốc thực vật như các loại hạt và ô liu ở mức độ vừa phải.
Trái cây và rau quả
Bệnh nhân ung thư gan được khuyến cáo nên ăn nhiều các loại rau quả và trái cây. Đây là một nguồn chứa vitamin và khoáng chất dồi dào hỗ trợ cho các chức năng bình thường của cơ thể và tăng cường hệ thống miễn dịch. Bên cạnh đó, trong trái cây và rau quả còn chứa một lượng lớn các chất chống oxy hóa có khả năng bảo vệ cơ thể, ngăn ngừa nhiều bệnh ung thư như ung thư đại tràng, ung thư vú, ung thư gan. Ngoài ra, hàm lượng chất xơ cao có trong các loại rau củ quả cũng rất tốt cho hệ thống tiêu hóa trong việc loại bỏ các chất thải và độc tố.
Bên cạnh đó theo doisongxahoi, trong quá trình điều trị bệnh nhân ung thư gan nên hạn chế uống rượu, bỏ thuốc lá cũng như các chất kích thích khác để tránh làm bệnh trở nên trầm trọng hơn cũng như giúp nâng cao hiệu quả điều trị và khả năng hồi phục của người bệnh.
